اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روانشناختی، رضایت زناشویی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به بیماری اسکلروز متعدد

چکیده زمینه و هدف: عوامل روانشناختی نقش بسیاری در تشدید و عود بیماری اسکلروز متعدد دارند، این بیماری به دلیل مزمن بودن، باعث مشکلات روانشناختی زیادی در بیماران میگردد، از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در پریشانی روانشناختی، رضایت زناشویی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به اسکلروز متعدد بود. روش کار: پژوهش حاضر یک طرح نیمه تجربی پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. از میان جامعه آماری زنان مبتلا به اسکلروز متعدد در انجمن اسکلروز متعدد ایران، ۲۴ نفر بیمار از نوع عودکننده فروکش کننده بیماری، با لحاظ کردن ملاک‌های ورود و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه انتساب تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند و سپس گروه مداخله تحت درمان هشت جلسه­ای مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفت، هر دو گروه قبل از درمان، پس از اتمام درمان و در پیگیری سه ماهه با پرسشنامه‌های کیفیت زندگی، پریشانی روانشناختی و رضایت زناشویی مورد ارزیابی قرار گرفتند. از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی شامل تحلیل واریانس چندگانه (سطح معنی­داری ۰۱/0) از طریق SPSS-22 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین سنی گروه آرمایش و کنترل به ترتیب ۶۴/۹±۳۰ و ۲۵/۱۰±۲۹ سال بود همچنین میانگین مدت ابتلا به بیماری در گروه مداخله و کنترل به ترتیب ۶۱/۶±۵ و ۱۲/۶±۴ سال بود. هر دو گروه متاهل و از نوع عودکننده فروکش‌کننده بیماری بودند، نتایج نشان داد که میانگین گروه مداخله در پریشانی روانشناختی، رضایت زناشویی و کیفیت زندگی با افزایش روبه رو است که در گروه کنترل این افزایش مشاهده نشد، همچنین تحلیل واریانس چندگانه نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به کاهش معنادار پریشانی روانشناختی(p<0.05) و افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی (p<0.05) در زنان مبتلا به اسکلروز متعدد گشته است، که این تغییر تا سه ماه پس از درمان هم تداوم داشت (p<0.01). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر و تاثیرات عوامل روانشناختی در روند بیماری‌اسکلروز متعدد، پیشنهاد می‌شود که از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای بهبود وضعیت روانشناختی زنان مبتلا به بیماری ‌اسکلروز متعدد استفاده شود.